Z całą stanowczością można powiedzieć, że paradoksalnie, trudna sytuacja pandemiczna trwająca już od ponad dwóch lat przyczynia się do galopującego rozwoju technologii informatycznych i pokrewnych branży IT.
Obserwowane obecnie wzmożone zainteresowanie produktami i usługami informatycznymi ze strony użytkowników ze wszystkich niemalże działów gospodarki i nauki wynika w głównej mierze z konieczności przestawienia się firm, instytucji, uczelni i szkół na pracę i naukę zdalną.
Raz po raz przecież słyszymy gloryfikowanie pracy i nauki zdalnej, aby po chwili usłyszeć, że praca i nauka zdalna jest protezą standardowych form aktywności zawodowej czy też naukowej. W komentarzach i opiniach prześcigają się kuratorzy, nauczyciele, rektorzy i ministrowie stosownych resortów, tłumacząc jak bardzo zdalne nauczanie oraz praca zdalna obniżają skuteczność i aktywność ludzi biorących w tym procesie udział. Opinie te wprawdzie można wstępnie zaakceptować, lecz trzeba wziąć pod uwagę wiele czynników, aby ocenić ją prawidłowo. O ile trudno nie zgodzić się z tą negatywną opinią w przypadku nauki zdalnej dzieci, o tyle w przypadku uczniów szkół średnich, studentów i szczególnie pracowników IT, nie jest już to tak oczywiste, a nawet opacznie zaopiniowane.
Zdalne komunikowanie się, praca zdalna, zdalne sterowanie wieloma procesami staje się obecnie od wielu lat standardem, bez względu na pandemię i sytuację, która z góry zmusza do użycia takich technologii. Dlaczego zatem nie zainteresować taką formą pracy uczniów, studentów czy pracowników ?
Nie muszę przekonywać, że ogromna rzesza informatyków pracując w Polsce, jako standard świadczenia swojej pracy przyjęła technikę zdalną i z powodzeniem pracuje w Nowym Yorku, Berlinie, Moskwie, Pekinie nigdy w tych miastach fizycznie nie będąc. A międzynarodowe projekty realizowane zdalnie, a medycyna i zdalne zabiegi chirurgiczne z udziałem robotów DaVinci ? To tylko kilka przykładów, które można przecież śmiało mnożyć.
Z wielu danych wynika, że obecnie około 80% przedsiębiorstw w naszym kraju korzysta z rozwiązań pracy zdalnej. Wiele osób z powodzeniem zaakceptowało formę pracy zdalnej. Wymaga to nie tylko dostępu do odpowiednich łączy i urządzeń do pracy zdalnej, ale też zapewnienia, utrzymania i rozwoju całego środowiska informatycznego niezbędnego do obsłużenia procesów biznesowych, naukowych i administracyjnych w formie cyfrowej. Wiąże się to z zapotrzebowaniem na odpowiednią infrastrukturę, oprogramowanie, systemy przetwarzania danych, rozwiązania z zakresu bezpieczeństwa, usługi w modelu chmurowym, itd. Do tego potrzebni są informatycy. Ich zapotrzebowanie na rynku usług IT rośnie każdego roku, wraz oczywiście z coraz śmielszymi oczekiwaniami finansowymi ludzi uprawiających ten zawód. Dzisiaj nie sposób już negować faktu, że dyscypliny naukowe związane z technologiami informatycznymi ugruntowały i zabetonowały bezapelacyjnie pierwsze miejsca w rankingach kierunków studiów i szeregu odpowiedzi na pytania z cyklu: kim chcę zostać z zawodu?
Generalnie, pozycja i znaczenie sektora IT jako całości uległy gigantycznemu wzmocnieniu. Rozwiązania informatyczne stały się bowiem de facto podstawą funkcjonowania wszystkich innych branż. To nowoczesna informatyka dostarczyła i wciąż dostarcza narzędzi zapewniających sprawne działanie wielu organizacji w każdych warunkach, nie tylko w czasach pandemii. Można bez mała powiedzieć, że stała się wręcz infrastrukturą krytyczną.
Cytując Sektorową Radę ds. Kompetencji, sytuacja ta znalazła odzwierciedlenie na rynku pracy. Istnieje ciągłe zapotrzebowanie na specjalistów IT. Pracodawcy są skłonni płacić coraz większe stawki wynagrodzeń poszukiwanym pracownikom. Poszukuje się pracowników w firmach działających w prężnie rozwijających się w wyniku pandemii branżach, jak: e-commerce, usługi mobilne, bezpieczeństwo czy potrzebujące coraz większego wsparcia technicznego i informatycznego medycyna i farmacja.
Jeszcze kilkanaście lat temu trudno było sobie wyobrazić działanie globalnej sieci komputerowej, a skutki wysyłania informacji przez sieć na drugi koniec świata wywoływały euforię. Rozpędzony rozwój cywilizacji, techniki i technologii cyfrowej dopadł, w pozytywnym tego słowa znaczeniu prawie wszystkie dyscypliny naukowe, czyniąc z informatyka osobę, która nie tylko nie musi martwić się o pracę ale także może w tej pracy stawiać mocne warunki. Rozwój cywilizacji to proces ciągły i na szczęście raczej trudny do zatrzymania. Za chwilę przestaną nas dziwić na ulicach autonomiczne samochody, a nowe nieznane jeszcze technologie przyjdą do nas szybciej niż się tego spodziewamy.
Wracając do zdalnej nauki i pracy – to elementy współczesnego sposobu komunikowania się. Zajmują one w formach aktywności uczniów, studentów i pracowników już ugruntowane miejsce. Tej formy pracy i nauki nie można przekreślić, ale także nie powinno się ich nadużywać. Forma ta powinna być godnym elementem wsparcia pracy i nauki stacjonarnej, przygotowującym nas do nieuchronności rozwoju jeszcze nowszych technik aktywności zawodowej i komunikowania się. Zatem uczniowie i studenci powinni wykorzystać tę formę pracy i nauki, możliwie najlepiej jak tylko można, aby w niedalekiej przyszłości potrafić tą formą profesjonalnie się posługiwać – skutecznie i kompletnie.
Specyfika i zakres zapotrzebowania na kompetencje i kwalifikacje informatyczne nie ulegają zmianie. Wzrasta ciągle zapotrzebowanie na pracowników z kompetencjami związanymi bezpośrednio ze znajomością aplikacji i technologii chmurowych, ale także wiele innych kompetencji informatycznych, jak: programowanie, administrowanie bazami danych, zarządzanie wielkimi hurtowniami danych, wirtualizacją, cyberbezpieczeństwem.
Obecna kolejna fala pandemii przyspieszyła procesy cyfrowej transformacji. Uruchomiono pod pewną presją pandemii procesy cyfryzacji wielu kolejnych obszarów funkcjonowania firm i instytucji. To jeden z czynników powodujących znaczne przyspieszenie procesów transformacji cyfrowej, która może okazać się najbardziej skuteczną drogą realizacji celów naukowych i biznesowych nie tylko w warunkach utrudnień pandemicznych. Wiele spraw, od wielu już lat możemy załatwić, mówiąc kolokwialnie, nie wychodząc z domu. Tych możliwości od czasów rozpoczęcia pandemii przybyło w ilościach wcześniej niewyobrażalnych.
IDC przewiduje, że mimo licznych lockdownów i spowolnienia gospodarczego przedsiębiorstwa na świecie znacznie zwiększą wydatki na cyfrową transformację, a także inwestycję w tym obszarze. Sektor IT więc w perspektywie długoterminowej wręcz zyskuje na pandemii. Z perspektywy branży IT skutki pandemii mogą wzmocnić i przyspieszyć procesy cyfryzacji, automatyzacji i wykorzystania na szeroką skalę rozwiązań informatycznych.
Rynek szkolnictwa wyższego, uczelnie, instytuty, ale także infrastruktura, zespoły badawcze i decyzyjne, silnie reagują na wzrosty notowań na rynku IT. Informatyka i kierunki pochodne są ciągle oblegane przez kandydatów na studentów. Przyjęło się, co jest zresztą prawdą, że obecnie zawód informatyka pozwala na wystarczające zabezpieczenie finansowe, spokojny rozwój naukowy czy zawodowy i bezsprzecznie daje ogromną satysfakcję z wykonywania tego zawodu. Trzeba zwrócić jednak uwagę na fakt, że szczególnie w tym zawodzie liczą się przede wszystkim wiedza, umiejętności i kompetencje. Nie wystarcza tutaj tylko wylegitymowanie się dyplomem ukończenia studiów. Uprawianie tego zawodu jest nierozerwalnie związane z pasją i wymaga od studenta czy też już pracownika, permanentnego szkolenia się i doskonalenia. W żadnym innym zawodzie, nie istnieje tak wielka presja na poznawanie nowości i dostosowywanie swoich kwalifikacji do sytuacji na rynku pracy. Ale to właśnie gwarantuje, że informatyk będzie zawsze atrakcyjnym na rynku pracy, obok innych zawodów, niezbędny, potrzebny, wręcz niezastąpiony.